Fantastische Filmlocaties 2024 Malta Square
Fort St. Elmo / foto Jeroen Huijsdens

Malta

Fantastische filmlocaties in het Hollywood van de Middellandse Zee

Het begon allemaal met één email. Een email naar de Malta Film Commission om toegang te krijgen tot een filmlocaties van Gladiator die normaal gesproken niet toegankelijk is voor bezoekers. Wat volgde was een ongelooflijk avontuur dat podcastpresentator Jeroen Huijsdens naar fantastische filmlocaties op Malta bracht. Locaties gebruikt in films als Gladiator, Midnight Express, Cuttroat Island, Münich, The Count of Monte Cristo én Popeye. Ga mee op reis naar het land dat de titel het Hollywood van de Middellandse Zee ruimschoots verdiend.

Luisteren

De aflevering is ook op andere platformen te vinden die de RSS-feed van SoundCloud oppakken.

Copyrights

By the Sea - Plan B Entertainment, Universal Pictures / Popeye - Paramount Pictures, Walt Disney, Robert Evans Porductions, King Features / The Count of Monte Cristo - Spyglass Entertainment, Touchstone Pictures / Cutthroat Island - Carolco Pictures, Cutthroat Productions, MGM/ Midnight Express - Casablanca FilmWorks, Columbia Pictures / Murder on the Orient Express - TSG Entertainment, Kinberg Genre, The Mark Gordon Company, Scott Free Productions, 20th Century Fox / Münich - Amblin Entertainment, The Kennedy/Marshall Company, Alliance Atlantis, Universal Pictures / World War Z - Plan B Entertainment, Skydance Productions, Hemisphere Media Capital, GK Films, 2DUX², Paramount Pictures / Jurassic World: Dominion - Amblin Entertainment, The Kennedy/Marshall Company, Perfect World Pictures, Universal Pictures / Gladiator - Amblin Entertainment, Universal Pictures, Scott Free Productions, Red Wagon Entertainment

Ontvang het laatste nieuws
in je mailbox!
Vul je e-mailadres in...

Beeldmateriaal

Ontdek de verhalen achter de schermen, bekijk prachtige afbeeldingen van de locaties en laat je inspireren door de magie van de filmwereld.

By the Sea copyright Universal 5
By the Sea - Plan B Entertainment, Universal Pictures
By the Sea copyright Universal 1
By the Sea - Plan B Entertainment, Universal Pictures
Jurassic World Dominion copyright Universal Pictures
Jurassic World: Dominion - Amblin Entertainment, The Kennedy/Marshall Company, Perfect World Pictures, Universal Pictures
Murder on the Orient Express making of Fort St Elmo 2 copyright 20th Century Fox
Murder on the Orient Express - TSG Entertainment, Kinberg Genre, The Mark Gordon Company, Scott Free Productions, 20th Century Fox
Gladiator   Amblin Entertainment Universal Pictures Scott Free Productions Red Wagon Entertainment
Gladiator - Amblin Entertainment, Universal Pictures, Scott Free Productions, Red Wagon Entertainment
Mġarr ix Xini op Gozo
Mġarr ix-Xini op Gozo / Conny Huijsdens
Popey Village
Popeye Village
Cutthroat Island Behind the scenes copyright Carolco
Geena Davis, Matthew Modine en Renny Harlin (rechts) op de set van Cutthroat Island - Carolco Pictures, Cutthroat Productions, MGM
Murder on the Orient Express making of Fort St Elmo 1 copyright 20th Century Fox
Murder on the Orient Express - TSG Entertainment, Kinberg Genre, The Mark Gordon Company, Scott Free Productions, 20th Century Fox
Fort Ricasoli foto Jeroen Huijsdens
Fort Ricasoli / Jeroen Huijsdens

Reacties

Jeroen , wat mooi en leuk om te horen en om te zien ! Erg mooi , en fijn dat de tekst in het Nederlands is . Ik geniet ervan. Met een vriendelijke groet,  Cadja

Reacties moeten voldoen aan onze huisregels en worden voor publicatie gecheckt door onze moderator.
E-mailadressen worden niet gepubliceerd. Alle velden zijn verplicht.

Transcriptie

Het begon allemaal met 1 email.
Een email naar de Malta Film Commission.
Of ze mij misschien konden helpen.
Want ik wilde voor deze podcast een bezoek brengen aan Fort Ricasoli op Malta.
Waarom? Nou, omdat Gladiator daar in 1999 werd gefilmd.
Het fort is alleen normaal gesproken gesloten voor bezoekers.
En wat er toen gebeurde... dat overtrof echt mijn stoutste verwachtingen...

Je luistert naar Fantastische Filmlocaties, dé podcast over films en de locaties waar ze werden opgenomen.
Ik denk dat je weer dingen gaat horen die je nog niet wist,
over het land in deze aflevering, over de films die er werden gemaakt
én natuurlijk over de locaties waar ze werden opgenomen.
Ondertussen probeer ik je duidelijk te maken waarom het toch altijd weer zo geweldig is om filmlocaties te bezoeken.
Mijn naam is Jeroen Huijsdens en in deze aflevering wil ik je meenemen naar het Hollywood van de Middellandse Zee: naar Malta.

Malta dus!
Een van die vele plekken waarvan ik dacht: ik kom er nog wel een keer.
Maar ondertussen kwam het er nooit van.
Totdat ik getriggerd werd door de berichten dat de opnamen van Gladiator 2 op Malta plaatsvonden.
en wel in de Malta Film Studios.
Gladiator 2 gaat in november in bioscopen draaien.
Daarin zag ik een mooie aanleiding om het aan het einde van het jaar eens over die geweldige eerste film uit 2000 te hebben.
Nou kun je als bezoeker niet zomaar een filmtour boeken bij die studio op Malta.
Het is namelijk een plek waar wordt gewerkt.
Aan nieuwe films.
En vaak in het grootste geheim.
En dan snap ik dat toeristen ontvangen wat lastig is.
Maar als de droom van Film Commissioner Johann Grech uitkomt, 
komt er in de toekomst een geweldig filmmuseum dat je wel kunt bezoeken.
Maar nu dus nog niet.
Daarom stuurde ik een email of ik misschien langs mocht komen voor mijn podcast.
En dat deed wonderen.
Jean Pierre Borg van de Malta Film Commission reageerde met de snelheid van het licht. 
Hij wilde mij met plezier helpen, zei hij.
Na een eerste kennismaking tijdens een video call had hij ook een vraag voor mij.
Of ik deel wilde nemen aan een conferentie.
Tijdens het Mediterrane Film Festival zou het óók gaan over filmtoerisme.
Omdat het een internationale trend is,
En ook Malta ambitieuze plannen heeft op dat vlak.
Nou, over deelname aan die conferentie hoefde ik niet lang over na te denken.
Het resultaat was dat ik eind juni op uitnodiging van Visit Malta en Screen Malta enkele dagen in het land mocht vertoeven en naar hartenlust filmlocaties kon bezoeken.
Én - en dat was natuurlijk een ongelooflijk bekroning - ik mocht zitting nemen in een panel over filmtoerisme.
En enkele dagen later ook nog de bijzondere Award Show van het filmfestival meemaken.
Ja, je hoort het wellicht al: deze meneer voelde zich die dagen weer als een Kind in een candy store...
En dan heb ik het nog niet over het bezoek aan de plekken waar films werden opgenomen als Gladiator, Midnight Express, Munich, The Count of Monte Christo en de serie Game of Thrones.
Maar voordat ik daar zo induik... laat mij eens even kort beginnen met Malta zelf.

Een land dat maar 316 vierkante kilometer groot is.
Om je even een idee te geven: dat is twee keer zo groot als Texel.
Malta telt daarnaast ongeveer 520.000 inwoners.
Daarmee is het een van de dichtstbevolkte landen ter wereld.
Al moet ik je zeggen dat ik daar tijdens het bezoek vrij weinig van heb gemerkt.
Malta is ook de naam van het grootste eiland van het land.
Maar er zijn ook nog de eilanden Gozo en Comino die met veerboten te bereiken zijn.
En verder zijn er nog verschillende onbewoonde, kleinere eilandjes.
Malta heeft - zoals zo veel landen in deze regio - een enorm rijke historie.
En om het weer eens even in historisch perspectief te plaatsen:
Op het Noordereiland Gozo zijn tempels te vinden die ouder zijn dan de piramides in Egypte!

Als je je een beetje in de historie van Malta verdiept, ontdek je dat het land vaak is veroverd.
En dat al die volkeren die er binnenvielen zo hun stempel hebben gedrukt op de geschiedenis van het land.
Of het nou de Romeinen zijn, de Arabieren, de Fransen of de Britten.
Interessant is eigenlijk wel de periode na 1530.
Want toen kregen de Ridders van Malta het er voor het zeggen.
Tot Napoleon ze in 1798 aan de kant schoof.
Je zult misschien denken, Jeroen, fantastisch weer die geschiedenisles.
Maar ik luister dit toch vooral vanwege de filmlocaties?
Ik vertel ik je toch even aan omdat ik het wel leuk vind om hier een voorspelling te doen.
Dat we binnen enkele jaren een of meerdere grote filmproducties gaan zien over dat Riddertijdperk gedraaid op Malta.
Let maar op!

Ik wil je op deze reis langs een aantal filmlocaties op Malta,
eerst eens even meenemen naar het eiland dat ik eerder al noemde: Gozo.
Het is het eiland waar tot 2017 een van de bekendste filmlocaties van heel Malta te vinden was.
Vaste luisteraars weten dat ik mij in deze podcast over het algemeen beperk tot locaties uit films.
En dat ik locaties bekend van series veelal links laat liggen.
Dat heeft vooral een praktische overweging: het wordt anders echt té veel.
Maar er zijn natuurlijk altijd de uitzonderingen.
Zoals op Gozo, waar lange tijd The Azure Window te bewonderen was.
Dat was een ongeveer 28 meter hoog gat in de klif bij de baai van Dwejra.
Beroemd geworden omdat het te zien was in het eerste seizoen van Game of Thrones.
Het was de plek waar de bruiloft plaatsvond tussen Emilia Clarke en Jason Momoa.
Oftewel, Daenerys Targaryen en Khal Drogo.
Maart op 8 maart 2017 stortte de beroemde klif in.
Dat gebeurde na een ongelooflijk heftige storm.
En zo verdween een prachtige plek waar toeristen uit de hele wereld op af kwamen.
Omdat het er zo mooi was,
én omdat de fans van Game of Thrones de locatie met hun eigen ogen wilde zien.
Maar wat dit verhaal nou zo'n wonderlijke achtergrond geeft is het volgende:
in 2008 vonden op diezelfde locatie ook de opnamen plaats van Vicky the Viking, 
de Duitse verfilming van de populaire tekenfilmserie uit de jaren 70.
Tegen het einde van die film zie je hoe The Azure Window instort onder het gewicht van de bende die het op Wickie heeft gemunt.
Dat gebeurde toen natuurlijk met computeranimaties.
Maar de film voorspelde daarmee dus wel wat tien jaar later echt zou gebeuren...

Voor het merendeel van de bekende filmlocaties op Malta moet je echt op het grote eiland zijn.
Toch was ik wel blij dat we met de veerboot de overtocht naar Gozo hebben gemaakt.
Want het eiland was in 2014 de plek waar Brad Pitt en Angelina Jolie drie maanden verbleven voor de opnamen van de film By the Sea.
Dat was de film waarover Angelina Jolie later zelf over zei dat ze hoopte dat die film hun huwelijk weer een impuls zou geven.
Het mocht niet baten, want het stel ging in 2016 uit elkaar.
By the Sea werd grotendeels opgenomen in en rondom de baai van Mġarr ix-Xini.
In de baai werd voor de film een restaurant gebouwd en op de rotsen een heel hotel,
het hotel waarin het echtpaar in de film verblijft.
Alles werd daarna weer afgebroken, maar je herkent het onmiddellijk als je er staat.
En als je - net als Brad Pitt - toch even op dat ene kademuurtje gaat zitten.
Ik zou zeggen, sla de shownotes op de website er mee even op na...
Het biedt een mooie kans om de muziek die componist Gabriel Yared voor de film maakte weer even indruk te laten maken...

Op zo'n tien minuten rijden in het plaatsje Sannat op Gozo vind je ook nog de kerk waar Jolie naar toe gaat terwijl Brad Pitt op haar wacht.
Het zit maar kort in de film, maar ik wilde de plek wel graag bezoeken want het levert een geweldig plaatje op van Brad Pitt die tegen een oude Citroen DS staat aangeleund terwijl Jolie van die mooie kerktrappen afkomt...
Ik weet dat ik soms wat kan overdrijven...
Ik vind het gewoon zo mooi omdat van die 'onontdekte plekjes' zijn...

Als je met de veerboot van Malta naar Gozo vaart, of andersom,
dan vaar je langs Comino, het eiland dat - zeg maar - tussen Gozo en Malta in ligt.
Wij zijn er niet gestopt, alhoewel ik dat bij nader inzien eigenlijk best graag wel had gedaan.
Maar ons schema zat een beetje vol.
Op dat eiland, op Comino, is nog een Brad Pitt locatie te vinden.
In de baai, die de Blue Lagoon wordt genoemd - en nee, dat heeft niks te maken met die film uit 1980 met Christopher Atkins en Brooke Shields - in die baai dus, vonden opnamen plaats van Troy.
Troy is de film uit 2004 waarin het verhaal wordt verteld over de mythische Slag om Troje,
en waarin Brad Pitt de onverslaanbare Achilles speelt.
In die Blue Lagoon werd de scene opgenomen met Brad Pitt en Julie Christie die zijn moeder speelt....

Het is een prachtige omgeving met azuurblauw water, maar je kunt de filmlocatie helaas niet goed zien vanaf de veerboot.
Dat wordt een volgende keer dus toch gewoon iemand lief aankijken met wie we een mooie zeilboot kunnen huren. 
Want een zeiltocht van het eiland Malta, naar Gozo naar de plek waar The Azure Window was, en dan later ook nog voor anker gaan in The Blue Lagoon en wandelen over Comino, dat lijkt me echt fantastisch.
Maar goed, wat niet is, kan ooit nog komen... Toch?
Als je langs het eiland vaart zie je wel duidelijk St. Mary's Tower op de klif van Comino staan.
Dat is een toren die aan het begin van de 17e eeuw door de Ridders van Malta - ja daar zijn ze weer - werd gebouwd om te waarschuwen voor dreigende invasies.
In de film The Count of Monte Christo is de toren de gevangenis Chateau d'If, waar de latere graaf - gespeeld door Jim Caviezel - jarenlang in zit opgesloten.
En je krijgt de toren - en het uitzicht - ook aan het einde van de film nog heel duidelijk in beeld.

Terug op het eiland Malta wil ik je gelijk even meenemen naar de stad Naxxar.
En dan in het bijzonder naar een paleis dat daar te vinden is.
Met een beetje fantasie kun je zeggen dat Naxxar in het midden van Malta ligt.
Omdat Malta niet spectaculair groot is ligt Naxxar ook niet ver van steden als Rabat en Mdina.
Maar toch denk ik dat veel bezoekers het links laten liggen en eerder een dagtrip naar Mdina plannen.
Daar kom ik zo nog over te spreken.
In Naxxar ligt Palazzo Parisio.
En ik ben echt heel blij dat we dat - samen met onze geweldige gids Audrey -bezochten aan het begin van de dag.
Want daardoor waren we in het paleis gewoon de enige bezoeker.
Palazzo Parisio kreeg zijn huidige vorm en inrichting aan het begin van de 20e eeuw,
dankzij Marquis Scicluna.
Maar het gebouw kent eigenlijk een historie die teruggaat tot 1733.
Sterker nog, het was zeven dagen lang het huis van Napoleon voordat hij van Malta op weg ging naar Egypte.
Het prachtige paleis - met de prachtige tuin - laat zich niet alleen mooi gebruiken als feest of bruiloftslocatie, maar biedt filmproducenten die op Malta willen filmen een geweldig klassiek Frans decor.
Iets wat je eerlijk gezegd helemaal niet op die plaats verwacht.
Het fantastische barokke interieur van Palazzo Parisio werd in verschillende films gebruikt.
Bijvoorbeeld in The Count of Monte Cristo uit 2002, in de piratenfilm Cutthroat Island uit 1995 én in de Noorse Oscarkandidaat Kon-Tiki uit 2012.
En je ziet de werkelijk waanzinnige Ballroom ook nog in de Michael Caine film Pulp uit 1972.
Palazzo Parisio is echt een tip, mocht je ooit in de buurt zijn...

Op pakweg een kwartiertje rijden van Naxxar ligt Mdina.
En ook dat is weer het bezoeken waard als je een beetje interesse hebt in cultuur, in geschiedenis en in ... tja... film...
Maar kies je moment wel goed, want Mdina is nogal populair onder dagjesmensen.
Het is een van de grotere toeristentrekpleisters van Malta.
Mdina is een kleine, maar oude vestigingstad.
Fans herkennen de entree van de stad onmiddellijk als de toegangspoort van King's Landing in het eerste seizoen van Game of Thrones.
En mensen met nog meer filmische bagage herkennen de poort ook uit ... Sinterklaas & Pakjesboot 13.
Ja, echt waar!
Het is bij mijn weten de enige Nederlandse film die ooit op Malta werd gedraaid.
Maar als ik het fout heb, hoor ik het graag van je...
In Mdina zijn nog meer Game of Thrones locaties te vinden,
maar ik vond het zelf toch wel te gek om nog tegen wat anders aan te lopen.
Kijk, ik weet dat Napoleon van Ridley Scott de verwachtingen niet helemaal heeft kunnen waarmaken,
maar de locaties van de film waren wel echt geweldig.
En zijn ook in Mdina te vinden.
Het huis waar Napoleon het zwaard komt terugbrengen van de overleden echtgenoot van Josephine, dat ligt echt om de hoek van het plein waar ook St. Paul's Cathedral staat.
En dat plein werd ook voor verschillende scenes in Napoleon gebruikt,
waaronder de scene dat Josephine uit de gevangenis komt 
én de scene waarin Napoleon voor de eerste keer uitgaat met Josephine.
Dat laatste werd gefilmd tussen de opengeslagen deuren van de kathedraal,
met uitzicht op het plein.
Dat plein werd ook nog omgetoverd tot Rome voor een carnavalsscene in The Count of Monte Cristo van regisseur Kevin Reynolds.
Die vertelde in een making of dat hij bij het scouten van de locaties op Malta hoopte 30% van de benodigde locaties te kunnen vinden.
Hij draaide er uiteindelijk 80% van zijn film.
Waarom? Omdat Malta zoveel meer te bieden had dan hij verwachtte...

Tegen het eeuwenoude Mdina aan ligt de stad Rabat.
En 1 locatie in die stad was in de zomer van 2005 het decor van de film Munich van Steven Spielberg.
Op het plein aan de overkant van de Basiliek van St. Paul draaide Spielberg de scene waarin het team na de eerste moordaanslag samenkomt.
De film doet voorkomen dat we in Rome zijn, maar dat is dus Rabat op Malta.
De kerk herken je overduidelijk als je op het plein staat, maar je moet wel wat inlevingsvermogen hebben om het terras uit de film weer tot leven te zien komen.
Gelukkig is er de filmmuziek die John Williams voor Munich schreef die ons daarbij een beetje kan helpen....

Net als Kevin Reynolds in 2002 moet Spielberg verrast zijn geweest door wat Malta hem te bieden had.
Want toen er voor de eerste keer over het filmen van Munich op Malta werd gesproken, dachten de makers er zo'n 20% van de film te kunnen draaien.
Uiteindelijk gebruikte Production Designer Rick Carter, Director of Photography Janusz Kaminski en regisseur Spielberg tientallen locaties op Malta omdat die zo goed voor plekken in andere landen konden doorgaan...
Op een paar daarvan kom ik zo nog terug.

Voordat we zo richting de Maltese hoofdstad Valletta en omgeving gaan, moeten we nog even ergens anders stoppen...
Kijk, bijna altijd als ik van mensen hoor dat ze op vakantie zijn geweest naar Malta, dan beginnen ze wel over die ene film...

Inderdaad Popeye.
Op Malta is nog altijd het dorpje te vinden dat speciaal voor de film uit 1980 werd gebouwd.
Het is inmiddels een toeristenattractie omdat werd besloten de boel niet af te breken na de opnamen.
Dat is te danken aan een paar lokale ondernemers, maar ook aan Wolf Kroeger, de Production Designer die later nog zou meewerken aan The Last of the Mohicans en First Blood.
In zeven maanden tijd liet Kroeger door zo'n 165 lokale arbeidskrachten zo'n degelijk dorp neerzetten dat het niet omviel bij de eerste de beste windvlaag.
Het bouwen dan de panden gebeurde deels met hout dat uit Holland kwam.
De kosten? Twee miljoen dollar.
Wat Kroeger ontwierp, was zo bijzonder dat het eigenlijk zonde was om af te breken.
Maar ja, zo gaat het eigenlijk altijd wel.
Want filmsets zijn niet bedoeld om lange tijd overeind te kunnen blijven staan.
Lokale ondernemers namen de set over en maakten er een attractiepark van,
al moet je geen wilde waterbanen of andere grootse attracties als achtbanen verwachten.
Maar je kunt er wel met Popeye en Olive op de foto...
Ja, hij staat inderdaad bij de shownotes...

Popeye was de poging van Paramount Pictures om een musical te maken gebaseerd op een tekenfilmfiguur waar zij de rechten van hadden.
De bekende filmproducent Robert Evans zette dat in gang omdat Paramount net de strijd had verloren om de filmrechten van de musical Annie.
En Evans toch een musical van de grond wilde tillen.
Uiteindelijk werd Popeye een coproductie met Walt Disney.
En was het de legendarische regisseur Robert Altman die er zijn tanden in zette.
Dat ging al direct niet zoals gehoopt want Dustin Hoffman - die Popeye zou gaan spelen - kreeg een meningsverschil met scenarist Jules Feiffer.
En Hoffman stapte onverwacht op.
En zo werd Popeye de film waarmee acteur Robin Williams zijn speelfilmdebuut maakte.
En waarin de kortgeleden overleden actrice Shelley Duvall de rol van Olive speelde.
De opnamen van Popeye begonnen in januari 1980 en liepen tot juni van dat jaar.
Als het aan Robert Altman had geleden had hij er nog meer tijd in gestoken.
Maar toen bleek dat er al 20 miljoen dollar in de film was gaan zitten, riep Paramount Altman terug naar Amerika en vertelde hem dat hij het moest doen met de opnamen die hij had.

Ik merk dat ik alweer aardig door de tijd begin heen te gaan en dan moet ik je nog meenemen naar een aantal te gekke plekken in Valletta en Birgu.
Laat mij dan even in Birgu beginnen.
Het wordt gepresenteerd als een stad, maar ik zou het meer een soort stadsdeel willen noemen dat onderdeel uitmaakt van alles in de buurt van de Grand Harbour.
Je kunt er echt heerlijk wandelen en dan gelijk wat filmlocaties aandoen.
De straat die langs het Maritime Museum loopt werd in 1995 helemaal omgebouwd tot filmdecor.
Dat gebeurde voor de piratenfilm Cutthroat Island met Geena Davis en Matthew Modine.
Het was de film die filmstudio Carolco uiteindelijk de das omdeed.
Omdat de film echt in allerlei opzichten de bocht uitvloog.
En vooral qua budget.
Wat begon als een film met een begroting van rond de 60 miljoen dollar,
werd uiteindelijk een productie die volgens sommige verhalen bijna het dubbele kostte.
Maar ik moet zeggen dat als je de stuntscene die daar in de haven werd opgenomen nog eens op je gemak terugkijkt, je wel moet zeggen dat ze wel echt hun best hebben gedaan...
Dat stuk van de haven werd ook gebruikt in de film The Count of Monte Cristo, waarin het Marseilles moet voorstellen... 
Het is de scene waarin Edmund na zijn gevangenschap terugkeert in de stad...

Als hier toch in de buurt ben loop dan ook naar de St. Lawrence Catholic Church.
Want het is het dak van die kerk en de panden er naast die regisseur Colin Treverow gebruikte voor een achtervolgingscene in Jurassic World Dominion.
Misschien kun je je de scene nog herinneren waarin Bryce Dallas Howard achterna wordt gezeten op het dak door de dino?
Juist, dat was dus daar..
Goed, en dan gaan we nu naar Valletta.
En de beste, maar vooral leukste manier om daar te komen vanaf Birgu is met de watertaxi.
Precies bij de boog die toegang geeft tot de Grand Harbor Marina is de opstapplaats van de watertaxi.
Het is ook de plek waar het clubje sterren van Cutthroat Island nog een promotiefoto lieten maken.
Kijk maar weer even bij de shownotes.
Wat die watertaxi betreft: voor twee euro per persoon stap je in een traditionele boot die je in zo'n tien minuten naar Valletta vaart.
En dat is echt een heel leuk reisje, kan ik je zeggen.
Om de stad zo vanaf het water te zien.
Je komt in Valletta aan wal op werkelijk een steenworp afstand van de plek waar Kenneth Branagh in 2017 een deel van de openingsscène van Murder on the Orient Express filmde.
Ik heb de link naar de scene bij de shownotes gezet.
Dat was dus niet Jeruzalem, maar Valletta...
Vanaf die locatie loop je heel gemakkelijk de stad in.
Mijn tip? Doe dat via de Victoria Gate, een toegangspoort die in 1885 door de Britten werd gebouwd en vernoemd werd naar koningin Victoria.
Direct daarachter vind je een stukje Valletta waar ik direct weg van was.
Uitzicht op trappen, uitzicht op een straat met van die karakteristieke Maltese balkons én een stalen brug die ik direct uit films herkende.
Want op die plek werden onder meer scenes uit Jurassic World Dominion, Munich en de film The Devil's Double uit 2011 gefilmd.
Echt een geweldige filmische plek!

Het mooie en leuke van Valletta is dat het helemaal niet zo grote stad is 
En dat er op zo'n klein oppervlakte zoveel te genieten valt.
Van historie, architectuur, cultuur en dat allemaal in een heerlijke mediterrane omgeving.
Het beste startpunt voor de rest van dit verhaal is denk ik toch St. George Square,
in het midden van Valletta.
In Jurassic World: Dominion is dit het plein waar Chris Pratt met de motor komt aanrijden en waar twee losgebroken dino's de boel onveilig maken.
Vanaf die filmlocatie ben je met een paar stappen op het ernaast gelegen Republic Square waar Spielberg op het terras een scene voor Munich draaide.
Het is de scene waarin Eric Bana voor het eerst aan een lijst met namen probeert te komen.
Dat moet zogenaamd Rome voorstellen, maar het standbeeld van Koningin Victoria op de achtergrond verklapt dat dat niet helemaal kan kloppen.
Aan dat plein zit ook Café Cordina.
Waar ze volgens een briefje van Spielberg zelf bij de koffie de beste Noga serveerde die hij ooit had gegeten...
Mocht je er tijd voor hebben, breng dan ook een bezoek aan de Grand Master Palace, de officiële zetel van de President van Malta.
Het is ook een museum én natuurlijk ook een filmlocatie.
In The Count of Monte Cristo zie je een nog hele jonge Henry Cavill door de prachtige gangen van het paleis lopen...

Er zijn er nog veel meer, maar er zijn nog een paar plekken waar de normale toerist misschien geen aandacht aan besteed en argeloos aan voorbijloopt,
maar deze jongen dus niet.
De eerste bevindt zich aan St Ursula Street, slechts 5 minuten lopen van het Paleis.
Het is een van de plekken waar Chris Pratt zich op de motor in allerlei bochten moet wringen om de dino's van zich af te schudden.
Als je vanaf daar St Dominic Street helemaal afloopt - je doet er 6 minuten over - loop je zo de trappen af waar Brad Pitt in World War Z uit 2013 de zombies op zich af ziet komen rennen.
Zowel dit stukje straat met de trappen als het ernaast gelegen St. Anne, werden voor de zombiefilm gebruikt.
Vanaf daar is het ook maar weer 5 minuten lopen naar een filmlocatie van een film die al wat ouder is.
Maar waarvan je de filmmuziek direct zult herkennen... denk ik...

Je hoorde net een stuk van de muziek die Giorgio Moroder schreef voor de film van regisseur Alan Parker uit 1978: Midnight Express.
Het is aangrijpende verhaal van de Amerikaanse jongen Billy Hayes die in 1970 op een Turkse luchthaven wordt gearresteerd vanwege drugssmokkel en dan in een vreselijke gevangenis terechtkomt.
Parker mocht de film niet opnemen op Turkse bodem en week uit naar Malta.
Hij nam op de koop toe dat ze daar geen Turks spreken, want als je naar de film kijkt zie je hoe de douanebeambte gewoon Maltees spreekt in plaats van Turks.
In een bocht op St. Elmo Palace filmde Alan Parker de beroemde slotscène van de film.
Ik moet toegeven dat het er bijna 45 jaar na de opnamen een beetje anders uitziet.
Maar de skyline in de verte en de muziek maken wel weer heel veel goed hoor...

Okay, de volgende stap.
En daarvoor moet je een toegangsbewijs kopen van Fort St Elmo and the National War Museum.
Je hebt het nieuwe gerestaureerde deel en het oude deel, waar je geen toegang meer toe kunt krijgen omdat het als te gevaarlijk wordt beschouwd om het open te stellen voor bezoekers.
Maar ik kom er zo nog op terug.
In wat nu het nieuwe gedeelte is - op de binnenplaats - werd ook nog een scene van Cutthroat Island gedraaid.
Maar ik wilde via een deel van de tentoonstellingsruimte naar een deel buiten.
Want daar draaide Kenneth Branagh nog een scene voor Murder on the Orient Express.
De scene waarin Hercule Poirot de Britse vertegenwoordiger van het leger terugkijkt op de kwestie bij de Klaagmuur.
Waar Branagh in de film staat is een plek die je een prachtig uitzicht biedt op een deel van de haven en op Fort Ricasoli aan de overkant.
Ik heb het beeld ook gebruikt als artwork voor deze aflevering.
Ik raad je daarna aan om op zoek te gaan naar het hoogste punt van Fort St Elmo.
Dat kan even zoeken zijn, maar je kunt op het dak uitkomen.
Het levert je opnieuw een werkelijk spectaculair uitzicht over de stad op. 
Maar nog mooier: je hebt alsnog uitzicht op het oude deel van het fort.
Het is daar beneden dat Brad Pitt in World War Z ziet hoe de zombies een zieke jongen links laten liggen.
Maar de fans van Midnight Express zullen het vooral herkennen als de binnenplaats van de gevangenis.
Kenneth Branagh maakte er voor Murder on the Orient Express ook gebruik van.
Production Designer Jim Clay en zijn mensen bouwde tegen de oude constructie een deel van de Klaagmuur uit Jeruzalem aan.
Ik kwam tot die ontdekking na het zien van enkele making of foto's. 
Die heb ik natuurlijk even voor jij bij de shownotes gezet...

En dan is er nog één locatie waar ik het over moét hebben...
Maar waar ik tegelijk terughoudend over moet zijn omdat ik je nog niet alles kan vertellen over wat ik heb gezien en heb gehoord.
Omdat Gladiator 2 er werd gefilmd en omdat er wij er een rondleiding kregen toen er voorbereidingen werden getroffen van een hele grote andere filmproductie die in 2025 uit gaat komen in de bioscoop.
Maar deze podcast zou niet compleet zijn als ik je toch niet zou vertellen hoe belangrijk de Malta Film Studios en de mensen die er werken zijn voor internationale filmproducties.
Er moeten daarbij in ieder geval twee dingen worden genoemd.
Fort Ricasoli en de waterbassins van de studio.
De Malta Film Studios hebben twee gigantische watertanks.
Daarin kan elke weersomstandigheid worden gecreëerd met behulp van windturbines en waterbakken.
De ene heet de Shallow Tank en staat er al sinds 1964.
Het tweede waterbassin - met een diepte van maar liefst elf meter - bouwden ze vijftien jaar later.
Dat gebeurde speciaal voor de spectaculaire actiefilm Raise the Titanic uit 1980 - en dus niet te verwarren met die beroemde James Cameron-film.
In de bassins van Malta Film Studios werden onder meer waterscenes gedraaid van Orca the Killer Whale, Cutthroat Island, Captain Phillips, U-571 en Kon-Tiki.

Van dit deel van het studioterrein is het een paar minuten rijden - met een golfkarretje - naar Fort Ricasoli.
Dat Fort werd aan het einde van de 17e eeuw gebouwd door... je raad het al - de Ridders van Malta...
Deze ongekend historische plek kwam pas in 1964 in handen van de Maltese overheid nadat de Britse marine het overdroeg. 
Jarenlang werd er niks mee gedaan.
Totdat de Malta Film Commission het mocht gaan gebruiken en beschikbaar maakte voor filmopnames.
En sindsdien werden er films als Cutthroat Island, Troy, Agora, Assassin's Creed, Napoleon en dus Gladiator 1 en 2 gefilmd.
Ik beloof je bij deze dat ik er later dit jaar echt nog wat uitgebreider op terug ga komen.
Maar 1 ding moet - en mag - ik je vertellen.
Na dat ritje met de golfkar waar ik het net over had, nam Jean Pierre Borg van de Film Commission ons mee naar een deel van de oude vesting.
Hij wees me ergens in de hoek van het immense terrein in een donkere ruimte op een stoffige, stenen trap die aan de linkerkant in een rechte lijn omhoogliep.
Richting de felle zon aan het einde van de tunnel.
"Daar heb je 'm, de trap uit Gladiator", zei hij...
En ik zag de beelden weer direct voor me...
Maximus op weg naar zijn gevecht in het Colosseum, na het verhitte gesprek met Proximo...

Ik voelde het enthousiasme daar ter plekke weer in mij opkomen...
En besefte mij ook hoeveel mazzel ik wel niet had dat ik daar mocht staan.
Daar ik daar een rondleiding kreeg.
Op dat afgesloten studioterrein...
Op die plek waar Russell Crowe en Oliver Reed onder regie van Ridley Scott in 2000 filmgeschiedenis schreven...

Je luisterde naar een aflevering van Fantastische Filmlocaties.
Mijn naam is Jeroen Huijsdens.
Druk nog niet op stop, want er komt zo nog wat...
Ik wil nog een paar mensen in het bijzonder bedanken.
Jean Pierre Borg van de Malta Film Commission.
Jean Pierre heeft net zo'n filmhart als ik.
Hij bood mij de kans naar Malta te komen en dit werkelijk ongelooflijke avontuur te beleven.
Daarnaast was er Angela Peel die op Malta werkt als gids.
Van haar kreeg ik het boek dat zij schreef over filmlocaties op Malta.
Het zit boordevol waardevolle informatie voor filmfans.
Verder wil ik Alexandra Valletta van Visit Malta bedanken voor haar hulp.
En natuurlijk onze gids.
De onvolprezen Audrey Bartolo.
Filmliefhebber in hart en nieren, filmfigurant in tal van producties en een ongelooflijk lieve en deskundige gids tijdens onze tijd op Malta.
Ontzettend bedankt!
Alle informatie uit deze aflevering staat gebundeld in de shownotes en op de website fantastischefilmlocaties.nl.
En daar wil ik even je aandacht voor vragen.
Want Fantastische Filmlocaties heeft nu een eigen website,
waar je van alles kunt vinden over de podcast en mijn avonturen.
Zonder de hulp van collega Tanja van Rooden had ik die niet van de grond gekregen.
Laat mij weten wat je van de website vindt, bijvoorbeeld via het contactformulier.
Onder alle reacties verloot ik een leuk cadeau.
Daarmee ben ik echt aan het einde van deze aflevering gekomen
Bedankt weer voor het luisteren en tot de volgende keer!

Logo van de podcast Fantastische Filmlocaties over films en de plekken waar ze werken opgenomen

Fantastische Filmlocaties is een activiteit van Filmtaal, het contentbureau van Jeroen Huijsdens.